Koeischorre storie

KOEISCHORRE STORIE (83)

Hoeije morg’n buurman. Februari 2017

Judder èn gheên ghemakkelukke weêk’n acht’r de rughe. Ut stèrv’n van ’t ouwe Maantje ètter flink in ghekapt. Mær dâ oôrt bie ’t leêv’n zègh’n ze. Ghemakkeluk præt’n ât bie ’n ander is. Van de weêke oek nogh næ de onthulling van ’t bouwbord voô de verdubbelieng van de Tractaatweg ghewîst. ’T Zou in ‘n verwèrmde tente nèst de keêtte van de provincie ziên. Dær ânghekomm’n, gheên tente te ziene. Stong dæ un verkeersreéghelèr vastghebônn’n aan ’t èkken zoôdâttie nie wègh kon wæi’n en die zei dâ’k in die Nissenhut môst ziênne. Toen dâ’k dærin kwam, môst ik gheliek dienk’n ân d’n oôpenieng van de tunnel. Oek dæ æn zudder un tènte inghezèt. Mær dâ kôn je min of meer verwacht’n meê biena dezelfste ploeg âs bie d’n tunnel. Meê die sturm was dâ un ghoeie oplossiêngk. Nætuurluk wær’n de meêst loôvende woord’n voô d’ ontwèrpers en de toekomstughe bouwers van Boskalis. Gedépuûteerde van der Maas zei dâttet buût’n code oranje was en mækt’n d’r bînn’n code ghroen van. Die docht dâttie un doek wegh môst trèkk’n, mæ kreegh un afstandsbedieninkje in z’n ând’n ghedrukt om ’t bouwbord op het schèrm te kriegh’n. Toen âtta ghelukt was kônn’n wudder eindeluk ut ghlas èff’n. Noe wil ik nie op alle slèkjes zout lègh’n, mær toen zudder ut oôv’r ‘n Nissenhut æne wil ik wè eév’n vertèl’n wâ dâ ’n Nissenhut is. Un Nissenhut bestæt uût ’n gheboôgh’n dèk van stæl’n gholfplæt’n en de voôr- en achterkânt zien opghemetseld of bestæt oek uût gholfplæte. Dus wudder stong’n nie in ’n Nissenhut mær in ’n Romneyloods, dâ’s biena ‘t zelfste mæ dærvan bestæt de toeghânk ân eén kant uût ‘n tweêtal schuûfdeur’n of tweê oôp’nslænde deur’n. Zoô zie je mæ dâ nie èlke loods un Nissenhut is. ’T is â weê veêrtiên jær gheleê’n dâtte boôt’n nogh ghevær’n ènne. Voô de meêste mèns’n ‘n stîkje nostalghie. Noe lees ik in ’n column, vroegh’r noemd’n ze dâ un 'cursiefje', van Maikel Harte iets oôv’r de boôt’n. Die schrieft: ’’Judder zull’n me wè voô ghèk verklær’n, mær ik vîn boôt’n en kæi’n lèkk’r ruûk’n. Ân’k vroegh’r meê de boôt meêghieng stong ik ghræg op ’t autodèk, dær wær oek de fietsers stong’n. De gheur van dâ wæt’r en de boôt, wævan de meêst’n vôn’n dât’t stonk, ‘k vôn dâ wè wâ ènne: De gheur van thuûs. “T zâ wè in m’n gheén’n zitt’n’’. Noe oôp ik âllénugh mæ dâttie ’t nie oôv’r de boôt ân Brèsjes æ. Ânk dær ân dienk’n, ruûk ik um nogh. In Terneuzen ziên‘k ân de sluûz’n bord’n stæne van ier komt ‘’Nieuwe Sluis’’, zou de minister næ de kazèrne in Vlissieng’n oek ’n nieuw strafkamp voô soldæt’n will’n bouw’n in Terneuzen? ‘K môst oôverlèst meê m’n wæt’r næ d’n dokter, dâ most op kweêk. Mæ zudder zien dâ flesje kwietgherækt, nèrgh’ns meêr te vînn’n. Noe is dâ zelfste wiekend toch oek ’n ænzienlukke wæterschæ ontstæne in dâ ghloedniewe Ghezondeidscentrum in Axel. D’r wâs un.vlott’r van t’walèt bluûv’n âng’n en oek ‘t riejool zat verstopt. Zou’n zudder m’n flèsje meschien deughetrokk’n ènne? De Carnaval is oek weê beghônn’n, ruzie mæk’n, mess’n trèkk’n, wildplass’n en de Hermandad provoôseêr’n. ‘K diênk nie dâ ’t Carnaval dæ voô uûtghevôn’n is. Onze weégh’n eis’n oek udder tol. D’r ghæt bienæ gheên dâgh voôbie zonder dâjje un drama leest in de krânte. Onbezonn’n, stoer en lichtzinnugh. Te jônk om erværiengk t’ènne. Ghroôtte BMW’s, autoôs meê un stèrre of vier rieng’n., onderd’n pé kæs, je snap soms nie oe âsze d’r ânkômm’n. Zou ‘t verstand dan toch meê de jær’n kômm’n?

Hroeten Neivel.

KOEISCHORRE STORIE (82)

Hoeije morg’n buurman Januari 2017

’T nieuwe jær is wè eêl hèftug beghônn’n op Schapenbout. Toen âtte familie de ghlæsjes voô de bubbels ân ’t klærzètten was, kwam Mirco van Gianni binnenloôp’n. Buurman, buurman, de schoorsteen stæt in brand. Noe zèght d’n diej’n van ons, dâ kân nie, ‘k èn gheên schouwe mær ân de paniek in die klein’n z’n oôgh’n te ziene môst’r toch wè wâ ân d’ând zienne. Wudder meê z’n allen nær buût’n en jæ de schouwe bie Gianni leêk de Vesuvius wè. De vônk’n joegh’n meét’rs oôgh de lucht in. De brandweer wâst’r vliegh’nsvlugh ondanks ’t mistughe weêr. Eêst twee polisieautoos en dan tweê brandweerautoos. D’r kwam oek nog ’n oôghwèrk’r bie uût Terneuz’n zuid. Wudder èn ghliek ut ghôsmaaiertje uût ut ânghrènzende schuurtje ghereéj’n en oek de sleuters van de Traction zæt’n in m’n zâkk’n. Dâ was wèl ’n eêl gheværte diej’n oôghwèrker. Ik vroegh ân de sjaffeur oe âttie ghekômm’n was.‘’Oôv’r de Tractaatweg en dân oôv’r d’n diek.‘’Oeveê weéght dâ spèl, vroegh ik. ‘’Rond de twintugh ton’’, zei die sjaffeur. Weêt je dâjje mæ meê vier kommâ âcht ton asdruk oôv’r dâ viaduct mag? Dus je wâs ruûm vuûf ton te zwær, mæ ghelukkugh dâjje d’r ben. De vonk’nreégh’n ieuwt’r ghelukkugh meê op en kônn’n wudder de brandweermann’n en oek de polisiemann’n un ghelukkugh niewjær wènsen. D’is ‘t eêste nieuwjær dâ’k om twælf uur op stræte ghevierd èt. Wudder èn oek gheên vuurwerk næ de polisie en de brandweer gheghooid dus stông ’t oek nie in de krânte of op omroep Zeêland, t was nie intersant ghenoegh. Om kwart oôv’r eêne kwam ut sein ‘’brand meester‘’ en kônn’n de vuûrpiel’n eindeluk de lucht in. Wudder ziên wè un bîtje stout ghewîst, want ’t vuurwèrk wâs mær om kwart oôv’r tweêje op. En dan wâst’r de verlæte nieuwjærsborrel. Ghelukkugh wær’n de flèss’n nogh nie van te voôr’n oôp’nghedæne dus æn we nogh bubbeltjes. Dus, zoô ânk â ghezeid èt, un sturmachtug beghîn. Nauweluks van de schrik bekômm’n môst’n wudder weêrâ ântreêj’n voô de Axelse Nieuwjærs Kwis. Tiêm Schapenbout, Patrick, Wally en ikke, èn beslâgh geleid op d’n èlfde plèkke. D’r wær’n nogh un pær Fransman’n acht’r ons die âtte Toer de Frans èlk jær riêj’n. ’T wær’n d’r un stîk of driêje meê dezelfst’n acht’rnæm ‘’ exaequo ‘’. ’T kônn’n oek Spanjær’dn ghewîst ziên. Sankie en Jan Broeke en ‘t ghewèldughe tiem van ‘’Vaneigh’nst’’ æn de regie. Un dèskundughe zjuûrie, un bubbeltjessponser en ’n bakker die van z’n spull’n afmôst, d’n ævund kon nie meê kâpot. Næ afloôp ’t Zeeuwsch- Vlæmsche volkslied, om de bîbbers van te kriegh’n, dâ kân alleênugh mær in Axel. Noe schrieft’r d’n eên of ând’re joernalist in de krânte dâsze d’r mær un ghroôt Terneuz’n ‘’quiz’’ van môst’n mæk’n. Mæ wiên zit dæ noe op te wâcht’n. Læt zudder in Terneuzen mæ un ‘’quiz’’ ouw’n meê vrægh’n wâtter â beloofd is, wâtt’r nooit zâ kômm’n, oelâng dâtte kop van de Noordstræte â bræk ligt en om de zjuûrie om te koôp’n nogh wâ koekjes, tunnelbuûsjes, van eigh’n Cees. Weêt je trouw’ns oeveê doôsjes? Zesônderd. Cees bie um æ en dâsze d’r omvocht’n in D’n Haag. Eén dieng wær’n ze vergheêt’n, ze môst’n ze ghevuld ènne meê stroôpie, want dæ vang je zelfs parlementæriejers meê. Troôst j’neigh’n Cees, zelfs Colsen zou dî oek nie voô mekære kriegh’n. Ghelukkugh ghæn ze noe ân ’t verdubbel’n van de Tractaatweg beghîn’n. ‘K oôp dævan de oôpenieng nog meê te mæk’n, mæ de kans dâ’k ooit nogh îs deu un tolvrieje tunnel ghæ riej’n, buût’nom de vrieje zæterdægh’n, is net zoô’n droôm âs eên keêr in je leév’n ’t ghroôt lot te wînn’n.

Hroet’n Neivel

KOEISCHORRE STORIE (81)

Hoeije morg’n buurman. december 2016

Nogh ’n pær weêk’n en ’t jær tweêduûz’nd zèstiene zitt’r weê op. De scheurkâlènd’r beghînt â eêl mægh’r t’oôr’n. ‘T nieuwe jær is ‘n dâgh kort’r, dus îst oek weê vlugh’r Sinterklæs. Wâ ghæn zudder noe weê bediênk’n om ’t kleur’n pallet van de Piet’n ân te pâss’n. De premies van ’t ziek’nfons ghæn oek weê omoôgh. ’K betæl noe â vuûftiên mænd’n alles bie mekære. Dâ èjje âjje ghæ sukkel’n. Plânn’n mæk’n voô ’t nieuwe jær doen’k nie meêr, ‘k ghæn ’t mær pâkk’n zoô âttet kômt. Eigh’nluk wâs dî jær un rotjær bie ons, ât d’n eên’n wâ opknâp’tn kreêgh d’n ânder’n weê wâ. Mæ zwartkiek’n ligh nie zoô in onz’n ærd, dus je rughe rechte en bluûv’n ghæne zoôlânk dâttet ghæt. ‘K ghæn wâ moeiluk deu die rot artrose mær zoôâjje weêt, versliet un Eéz’l ’t eêst ân z’n poôt’n. ’T Koeischorre light’r weê strèkgheploeghd bie, de wint’r tèrve steekt z’n kop â boôv’n de ghrond en de Rotghânz’n doen alle moeite om ’t weê kæl te freét’n. D’n ænlègh van de Tractætwègh zâ vôlgh’ns de prôghnozes stârt’n. De ‘’Yara’’ krieght’r oek ‘n eêl stîk bie, de ghrânnulasietoôr’ns ghæn meêdertied verdwien’n, dus weêrrâ un stîkje nôstâlghie wègh. “T ghezîcht van de pold’r krieght un Botox injecsie. Mæ ofdâtt’tr beét’r uût ghæ zienne, dær ènk m’n twuûfels oôv’r. In ‘’De Stad’’ îs’tr weêrris een klupje wienkeliers op ‘’safari’’ ghewîst meê ’’Retaildeskundige’’ Anna Hutten. Die zâ oek weê wâ ghèld ghekost ènne, wânt voô nîks ghæt de zonne op. D’n eêste halte in de Noordstræte wâs bie Aad Versteeg. ‘’Een pareltje’’, noemde Hutten 'Captain's Cabin'. De wienkel meê modelscheêp’n en nautisch antiek. Âs deêze zæk ‘’online’’ te vÎnn’n zou zien, zou’t un echte trekk’r kunn’n oôr’n. ‘K weet zeék’r dâjje iermeê echte speciælist’n næ Terneuzen trekt. En dæ beghînt ‘t meê, meê pâssânt’n trekk’n, doceerde Hutten. Noe bèn zudder â jær’n bézugh om te kiek’n wâddâsze meê de Noordstræte ghæn doen, oe âsze de leêghstand op moet’n loss’n. Mæ neéje, ze zuûgh’n de Noordstræte sjuûst leégh, ze verkwânsel’n âlles om nog ghroôtere wienkelcentrums te bouw’n. Wie steékt’r strèkjes nogh oôv’r nær de Noordstræte? ’T Is wâcht’n tot dâ d’n eêst’n van z’n sokk’n ghereêj’n oôrt op de Haarmanwègh of Schuttershofweg. Ât d’n ‘’Action’’ oek nog wègh ghæt, wærom zou je dan nogh deu de Noordstræte ghæn? Je voeltum toch wè ânkomm’n, appartemènt’n op de ‘’Kop’’ en ân ’t ‘’Ghâd’’. De ghrieze meute herbèrgh’n, mær oe moet’n die bie âl die ghroôte wienk’ls komm’n? De meêste zitt’n meê de kwæl van d’n Eéz’l. ‘K zien’t â voô me, meê gholfkarrejes deu de kæle ‘’Doodstræte’’, is dâ wâddâsze will’n in Terneuzen? Neêjje, læt mie dân mær loôp’n deu de stræte, nèst wienkeltjes as 'Captain's Cabin' en m’n natje en droôghje æl’n in ‘’De Vriendschap’’ of de ’’Vliegh’nd’n Ollander’’. Veê ghemoedelukk’r en ghezellugh’r dan in zoô’n’’ kaffetæria’’ in un ghroôt wienkelcentrum. Noe ènk m’n eigh’n nogh moet’n opoffer’n om wâ lang’r in ’t café te bluûv’n zitt’n, ‘k wou de verlichtieng ziene op d’n ’’Vliegh’nd’n Ollander’’. Ik vôn ut eêl schoôn. Eindeluk oek wâ posietiefs oôv’r ‘’De Stad’’. De saeghe zèght: De zwartgheblækerde romp en mast, meê opbollende vuurrooie zeil’n als vuûrighe væn’n. Eêl schoôn dâsze de verlichtieng nær deéze sæghe ânghepast ènne. ‘’K mâgh Terneuzen oek wèllîs ‘n pluûmpje gheév’n. ‘K wèns judder allemæ ghoeije feestdægh’n en ’n ghezond tweêduûz’nd zeév’ntienne.

Hroeten Neivel.

KOEISCHORRE STORIE (80)

Hoeije morg’n buurman. oktober 2016

Slecht nieuws buurman. Noe beghînn’n zudder weê meê udder ghedonder oôv’r nieuwe windmeul’ns in ’t Koeischorre en de Kanælzoône. Ze zien wè ârdleêrs. Ze zien oek â bézig om eêl de kuststroôk te vervuûl’n ( Thorntonbank, Belwind, Prinses Amaliawindpark, Noordzeewind, Northwind en Luchterduinen). Nog vuûf ând’re park’n zitt’n in’t verschiet. En of’t nogh nie ghenoeg is ghæn zudder ’t oek weêris in de polder probeêr’n. Eên of and’re snuût’r uit Olland, ghæt ’t dræghvlak peil’n bie de beweuners. Un ‘’onafhânkluk’’ onderzoek, betæld deu un consortium van de Zeêuwse enèrsjie-coöperasie Zeeuwind en de bedriev’n Delta en Eneco læt ond’rzoeken of t’r dræghvlak is voô meêr windenersjie in de Zeeuws-Vlaamse Kanaalzone. Ze zull’n de beweun’rs weê wè ’n vette kluûf voôrouw’n. Mæ ghoed, wudder moet’n onze mess’n weê mæ ghæn sliep’n. Ghelukkig stæt ’t pèrd noe nogh voô de karre en kunn’n wudder noe messchiên nogh ’n ând’re kant uût. Oek is wâ beêt’r nieuws uût de buurtschappen. Op Spuie, stæn d’r bie ’n ‘’beeldbepælend’’ persoôn ienkele banæn’nboôm’n in d’n ‘ôf. ‘K bèn ter plèkke ghewîst en ‘k moe zègh’n dâttet t’r schoôn uûtziêt. D’n oôghst ghæ wâ moeiluk oôr’n want Piet kan nie ân ghenoeg banæn’ndoôz’n komm’n. Wie âtter doôz’n èt ghræg ân Piet læt’n weêt’n. D’r oeft gheên Fyffes op te stæne, Pennes fruit gheniêt de voorkeur. Meê die subtroôpiese toestând’n in d’n ‘ôf kômm’n d’r oek moll’n op die banæn’n af. De vrouw dès huizes wou die beêsjes op un mieljeuvriendlukke manier wèg jæg’n. Mæ wâsze oek probeêrd’n, ’t is nogh nie ghelukt. Noe bèn’k wè gheên ghediplomeêrd moll’nvângh’r mæ ‘k èn toch â meênugh vroetertje ut vèrder ghræv’n van ‘’ ritt’n ‘’ belet. ‘K èn ’n pær klèmm’n en dæ wou ‘k die beêsjes meê vâng’n. Nel, zègh ik, â wudder d’r eêne ghevâng’n ènne, mâgh jie um loslæt’n bie de meul’n en âttie t’rugh komt læt júm mæ bluûv’n. Noe èsze dæ toch wè van ghedroômd zeêk’r. Ze droômd’n dâsze oôv’r ut ghazon liep en in un moll’nghâng zâkt’n, dieper en dieper en ze kwam bie de meul’n uût. Wærschienluk is ze dæ wâkk’r ghoôr’n en is ze ân ’t voeteinde vanond’r de deêk’ns ghekroôp’n. Of ze oek nogh uût bed ghevâll’n is vermeld de storie nie. De stried teêgh’n de beêsjes sleept z’n eigh’n nogh voôrt op Spuie. Ghelukkug is Piet nogh â posetief inghestèld. Næ meêrd’re inghreêp’n ân de heup’n en de kniej’n istie weê redeluk mobiel. ‘K stong d’r van te kiek’n dâttie zæterdagh, næ t’inneêm’n van z’n médiesien’n ‘’ Wi-Wij‘’, ineêns ghieng dans’n. Moettie toch mær is ân dr. Bekkers vrægh’n oftie dæ un recept voô kan kriegh’n. ‘K kân ‘m âs’t moet wè èlp’n bie ’t inneêm’n. D’n Traktætwegh doe oek weê stof opwæij’n, ’t zoveêste slachtoff’r wâst’r weê te betreur’n. Die ghroene bæne en die tweê witte streêp’n schrik’n de mèns’n nie af. Voôrughe weêke dræijd’n d’r nog ‘n Bulgærse vrachtauto op de wègh en bie de verkeêrslicht’n komm’n de sjaffeurs, meê de kleppe van udder pette nær acht’r ghedræijd, je lienks en rechs voôbieghestoôv’n. Moeijje de wègh dân de schuld gheêv’n van d’onghelukk’n? In Axel èn zudder ‘t nieuwe Szydlowski monument onthuld. Mario Maas, eên van de driev’nde kracht’n van ‘t Gdynia Oorlogsmuseum is t’r veê ân gheleêgh’n om de rol van Polen ond’r d’n ândacht te bluûv’n brieng’n. Om de geschiedenis leêv’nd t’ouw’n vurm’n noe acht informasiebôrd’n de bevrijdingsroute. Dâ zien is spiekers meê kopp’n die âsze slæne in Axel, dæ ghebeurt wâ. Læt z’in Terneuzen mæ lekk’r vèrd’r droôm’n van un Pieræt’nboôt.

Hroeten Neivel.

KOEISCHORRE STORIE (79)

Hoeije morg’n buurman. augustus 2016

Ghoed nieuws buurman. In de voôrughe brief ènk gheschreév’n dâtte Provinsie uût bezuûnughieng ‘t viadukje ân de Spuikreekwègh wègh wouw læt’n æl’n. Ghelukkug èn zudder næ de ghesprèkk’n meê un afværdughing van de beweuners en nauw betrokk’n gebruûk’rs van ‘t viadukt besloôt’n om dî plan te læt’n vær’n. ‘T oôr ghewoôn weê in de plann’n van de verdubbelieng van de Tractaatwegh meêghenoôm’n, zoô âs eêrd’r â ânghegheév’n was. Bliekbær èt ut de lèste tied oek nie ghoed gheghæn bie ‘t Veilugheidskommiteé in de reghio Zeeland (VRZ). D’r was ‘’Ruijs’’ op de kæbel. Noe ènk oek gheleêz’n dâtter un onderzoeksræd wâs die â ut reil’n en zeil’n van dî kommiteé deughelight èt. Jan Lonink kwam t’r nie te best uût. D’r most un verghæderieng komm’n en dæ mosttie alles mær îs komm’n uûtlègh’n. Om d’n ândacht van z’n uûtlègh’n af te lei’n ættie un pleist’r op z’n neuze gheplakt. Ik docht direkt, toen ik um op Omroep Zeeland zâgh, die zâ toch nie nær Italie ghewîst zien, næ Carlo Collodi in Florence de schepper van Pinokkio? Mæ ghelukkugh æt dâ d’r niks meê te mæk’n, die pleist’r wâst’r in Terneuz’n opgheplakt. Noe zien’k die Jan nie âs un leughenær en toen âttie zei dat ut om un bobbeltje ghieng was ik gherustghesteld. Ieder mèns èt wèllis un bobbeltje. En noe ân wudder ut togh oôv’r ‘’ neuz’n ’’ ènne, èjje â ghoôr’n van ut ‘’ Festival Zoute Neuzen & kapitein Willem ‘’? D’n ouwe Wullem zou in september van z’n stokje ghæn en dær zou dân un leerlieng kap’tein ghenæmd Wullem op ghæn zitt’n. Die’n Wullem zou de værdugheéd’n gheleêrd èn van d’n ouwe Van der Decken, snap jie ‘t nogh. Un spookkap’tein oôr vervâng’n deu ‘n ander spook, zoômæ tuss’n ‘’neuze‘’ en lipp’n deu. Zou’n ‘t snot ’’neuz’n’’ ghewîst zien die â dî bedocht ènne? Eindeluk èn zudder schip terugh in Ter ‘’Neuz’n‘’ en dan oôrt de kap’tein vervâng’n. Noe ghæn’k oek veê meêr beghruûp’n oe â Terneuz’n ân z’n næm ghekomm’n is. ’T light ân de voôrkânt van ‘t kanæl van Gent nær Terneuzen, en wâ eêt’n zâ jær’n in Gent? Cuberdons, oek wè bekènd âs neuzeke, tsoepke, Gentse neuze of topneuze. Dus âjje ut zoô bekiekt, d’r oôr eêl wâ afgheneusd in de kanælzoône. Dus om ‘t ghemakkeluk te mæk’n, de zoete neuz’n komm’m uût Gent en de zoute uût Terneuz’n. Zouttâ ân ’t wæt’r ligh’n? In Axel wær’n ze d’r van de weêke â vroegh bie meê udder vuurwerk. Ghelukkugh èt de poliesie ‘t op tied ontdekt en zien d’r gheên onghelukk’n ghebeurd. Ze spræk’n â oôv’r un tweêde Enschede. Mèrt’n Koster zou wè sjaloers ghewîst op zoô’n voorræd. ‘K bèn overlèst oek is nær de Vintægemârt ghewist in ’t Ouwe Terneuzen. Vanaf d’n Axelsestræte, oôv’r d’n Axelsedam en dan nèst De Vriendschap deu ‘t Brugpad. Dî strætje îs echt wè un schandælughe inkom van ’t ouwe Terneuz’n. Vol meê zwèrfafval, donker en nogh nie eêns un vuûltebakje ân de muur. De binnenstadmanægers of marketeêrs gheev’n d’r næ un jær de brui âl ân en meêstal vertrèkk’n ze zond’r resultæt’n. Is ‘tr noe is gheên eên die â zonder âl te veê beloft’n ‘t ’’DNA’’ van Terneuzen d’n uûtstrælieng gheeft wær iedereên â zoô lank op zit te wacht’n. Tip: Probeer Ten Hengel is, die weet en kan alles beêt’r. Mæ dâ ghæ nie ghebeur’n. want âjje je nek uûtsteekt èjje oek kans dâttie d’r af gekapt oôrt. Op ’t pluûs bluûv’n zitt’n en veê commentær gheév’n. Mær un oplossieng zoek’n, ho mær. ‘T doel van Citymarketing, in 2014 opghericht, is ’t behoud’n en ântrèkk’n van inweun’rs, bezoek’rs en bedriev’n. Mær wanneer ghæn wudder dærvan de resultæt’n zienne? Spookverhæl’n, ja, net âs d’n Vlieghend’n Ollander.

Hroeten Neivel.

KOEISCHORRE STORIE (77)

Hoeije morg’n buurman. mei 2016

Weêrâ eêl veê meêghemækt d’n lèste tied. Koniengsdâgh meê ut ghebruûklukke Oranje bittertje op ‘t Staduûs in Axel. Best èlk jær weê eêl ghezèllugh. De jærlukse aubade meê de schoolkinders en oek nie te vergheêt’n de meziek. ’T wâs al un eêle weéke slecht weer. Donder en bliksem, æghelbuûj’n en natte sneeuw. De buût’n aktievieteit’n môst’n afghelast oôr’n en ghelukkugh æ ‘t Oranje komieteé dærâ rékenieng meê houw’n. Noe trok ‘t weer wâ op toen ât de vlâgh’n gheheês’n ghieng’n oôr’n en wonder boôv’n wonder bleef ‘t vèrd’r d’n eêle dâgh droog.’K stong meêstal van voôr’n op de trapp’n van ‘t bordes, mæ meê dâ rotweer bèn’k wâ nær âcht’r ghæn stæne. Wâ me dæ vooral op viel was de manier van zieng’n van de meêste medaljedræghers, dæ kwam â net zoô veê gheluûd uût âs bie ut Nederlands elftal. ‘K dienk dâ wudder mær is un keêr om zangles moet’n. Bie de nieuwjærskwis vergheleêk’n wâs dî mæ katteghejank. Âjje iets van âcht’r stæt zie j’oek wâ meêr âs ânders. Zoô zâgh ik ân de balonne van de Burghemeêster un kærtje âng’n ‘’Lonink-Axel ‘’. Eindeluk komt tie d’r voor uût wær z’n ghevoel’ns lîgh’n! Un weêke læt’r, Hemelværtdâgh, wâdun verschil in temperatuur. Je kon ghewoon un eêle dâgh in j’n oôverèmde rondloôp’n. ‘T Oldtimerfestival plukte de vrucht’n d’r van. Oek was ut bevrijdiengsdâgh en dâ wier meê un défileé van tweêde wereldoorlog voertuûgh’n opgheluûsterd. Mario Maas, was nætuûrluk de ghroôte aniemæter achter deêze ghebeurtenis. Ut Gdynia museum was un eêle dâgh te bereik’n meê un treintje en dæ wier nog un vuurghevecht næghespeeld. D’r wâs mær eén Duitser en die kon nætuurluk nie teégh’n dien overmacht van gheallieerd’n op. Ghelukkug æt dien Duitser un Meyer spiekerbroek van van Westen onder z’n leégherjas en kontie zoô ontsnapp’n in z’n burgher klofje. Voô wien â nogh nooit ‘t Gdynia museum van Mario ghezien èt, zou ‘k zègh’n direct doene. Vanuût Axel voôbie ‘t Poolse kruûs rechtsaf. Afgheloôp’n zæterdâgh nær Sluûskille ghefietst. Un eêl ènde trâpp’n dâ viel nogh is teêgh om die brughe op te komm’n. Mær ‘k ènt gherèd, de tonghe ieng bienæ op m’n schoen’n mær ‘k wâs ghroôts op m’n eigh’n. Âjje weêt dâ’k de lèste mænd’n eêmæ niks wèrd was, was dî voô mie un topprestasie. ‘K môst van Loek van Hecke ( burghemeêst’r van Sluûskille ) næ udder museum komm’n kiek’n en dær ènk gheên spiet van ghâd. ‘K èn me eêl ghoed gheammuzeerd in ’t Museum. Oek voô mie veê herkenbære foto’s en tentoonghestelde diêng’n. Oek de show meê de bieljarttæf’l, dæ èn’k oek van ghenoôt’n. Eén man d’r ond’r en driêë oôv’r de rand, die â meê ball’n en ‘n wæterpas in de weer wær’n. Dærân zie je toch, dâtte ‘’laif’’ optreéd’ns echt het succes van de middagh zien. Oek d’ impressie meê de ghekleurde plaffônplæt’n vôn’k un ghoeie vônst. Ut leêk’n wè meêsterwèrk’n van ‘’Mondriaan’’ en dâ oôr oek wè in un museum thuûs. De zæl meê de tunnel artriebuût’n, de ruûmte voô de brandweer tentoônstellieng. Oek uûtghebreid stil ghestæn bie Honoré Colsen. Fotoôs van’t ouwe ziek’nuûs, van ’t ouwe Sluûskille. De miljoen’ntrein, d’n Astronaut, d’ouwe café’s, eigh’nluk veê te veê om op te noem’n, dus ghæ oek mær is kiek’n. Affijn un eêl schoôn museum, èn’k kom zeêk’r nogh îs t’rugh. Volghende keêr, ghæn wudder ut schoolmuseum bezoek’n in Terneuzen. En dân moen’k oek altied nogh nær Sas voô ut Industrieel museum, mæ dâ ghæ wè næ de zoôm’r oôr’n. Afgeloôp’n weêke oe kun eêl ghoed bericht ghâd van de Uroloog en Oncoloog oôv’r d’n uûtkomst van de bestralieng’n. ‘K èn toch eêl veê respect voô die mèns’n en oek voô de mèns’n op de ‘’Wèrkvloer’’. Âjje nær ut proghramma op d’n teéveé kiekt ‘’Deze mèns’n ouw’n Nederland in leêv’n’’, kan je ze nie ghenoeg wærdeêr’n.

Hroeten Neivel

KOEISCHORRE STORIE (76)

Hoeije morg’n buurman. maart 2016

Wâ me noe oôverkômm’n is tweê weêk’n gheleêj’n, dâ ghæ je vast nie ghloôv’n. ‘K liep meê Annie oôv’r d’n Axelsendam, in onze ‘’Hoofdstad” en nèst ’t café van Ronny, de Noordstræte in. Niks biezonders zâjje wè zègh’n, mær wudder wær’n nog mæ net ghepasseerd toen âtter d’r un ghat in de stræte viel. Ik docht direct ân un ‘’ Zienkhool ’’ of de toeghânk tot de kelders van Terneuzen. Zou Terneuzen noe toch nogh iets van z’n verleêj’n bloôt ghæn gheév’n? Eêl ut tiem van de ghemeêntewèrk’n stong rond ut ‘’ghât’’. Gheên eêne dost t’r in te kiek’n, bange voô ’t onbekènde. Noe énk âllis meer ghezeid dat ut ghat van de Noordstræte ân de kant van d’n Axelsendam ligt en noe komt ut wèl uût. Eêst docht ik dâ Van Der Decken uût dâ ghat ghieng kruûp’n omdâttie z’n boôt kwiet wâs. Mæ die boôt èttie d’n ând’re dag terugh ghevôn’n, toen âttie meê z’n ghrofvuûl næ ’t stort reêj. ‘T liekt t’r meêr op dâ Maikel ’’ Roodbos ‘’ un uûtwegh ghezocht eit. Die is nætuulijk uût de kelder van z’n ‘’ Pèrrestal ‘’ un uûtwegh beghinn’n te zoek’n, om in gheval van ghroôtte drukte in z’n café onghemèrkt wègh te komm’n. Mæ dâttie vuûf meêt’r te vèrre wâs en zodoende de kelder van Ronny in ‘’De Vriendschap’’ ghemist èt, zâ wè ân z’n Ghé.pé.ès. siesteem gheleêg’n ènne. Eindeluk zien z’oek beghônn’n ân ’t echte ‘’ghat’’ van de Noordstræte, ut eêste ghezwel is d’r â uût ghæl’n. Of ze d’n uûtslagh van ’t onderzoek al ènne betwuûf’l ik, ‘k dienk âttet mæ gheên kwædærdugh ghezwel is en d’r niks vèrd’r meêr ân te doene is? Mæ je weêt ut mæ nooit! Noe dienk je meschiên, dâtter in’t Koeischorre niks ghebeurd is? Mæ wâ dienk je vandie tweê kapotte windmeulens. D’n eên’n meê un kapotte vlèrke en achter Netten, eêne meê un vlèrke d’r af. Noe ènk ghedocht, die ghæn zudder nooit meêr mæk’n. Mær d’r môst un minister nær ’t Koeischorre komm’n om d’n eêste steên te lègh’n voô un nieuwe ureum fabriek op de Yara en ineêns wær’n die meul’ns ghemækt. ’t Zâ wè meê subsidie ghemækt zien. Noe docht ik , dâttie Kamp, zoôeêt die minister, kwam om næ ghas te boôr’n in ’t Koeischorre, mæ die kwam om ghas te verdeêl’n tussen de verschillende fabriek’n in de ‘’Kanælzoône’’. Noe kân’k ut oek nie læt’n om oôv’r dâ spookschip te beghînn’n. ’T stæt dær oek mæ vèrd’r te verroest’n bie de ghemeêntekazèrne. Zou d’r noe is gheên bedrief ziên, die âtter wâ ghèld voô oôv’r èt om ut op te knappen, of meê ‘’Krootfundieng.’’ Schilder ‘t wit, zoôâs un echt spookschip, witte zeil’n oôr’n d’r bie. ’T Voordeêl is oek, dâjje de witte uûtwèrpsel’n van de meeuw’n dan oek nie zoô ghoed zie. Probeer ‘t is op ,,de Rede’’ dær kunn’n zudder d’r wærschienluk wè un prestieze projekt van mæk’n. Meê ’t betæl’n van de verve bèn je meêstal klær. Un eêl schoôn projekt voô de schildersklasse. En dân dâ bord op d’n Axelsendam. ‘K ziên dæ veê mèns’n op stæn kiek’n, dâ moet toch un echt spookschip zien of zou‘t ’n onderzeêër zien. Messchien oek un optie, steek un puûpje, meê un bocht d’r op, in dâ wæt’r en zet op dâ bord ‘’ U-boot aangetroffen in de kelder van Naeye – Verstraeten bij sloop werkzaamheden. ‘’ Ghegharandeêrd dâje dan wè veê kiekers èt. En op dâ puûpje, slæ je un spieker, zoôdâ de meeuw’n d’r nie op kunn’n schiet’n. Of læt dâ schip in’t Koeischorre, zet um in die tunnelrienk ( zie foto ) en dan oôrt dâ un blikvâng’r die â z’n weerghæ nie kènt. Tot oôr’ns.

Hroeten Neivel

KOEISCHORRE STORIE (74)

Hoeije morg’n buurman. oktober 2015

Dâ wâs eév’n verschiet’n. Un treinongheval in ’t Koeischorre en wâ voô eéne, ’t kwam zelfs nogh op de nieuwsbericht’n van de televisie. Oek de Teleghraaf deêj stond van ‘t ongheval. In Zeeuws-Vlaanderen, in de buurt van Belgie, is vanmiddag een ghoederentrein van de rils gherækt. Ghelukkugh had dat gheên ghevolgh’n voor het passasjiersvervoer in Zeeland. Voor het vervoer van de treinreizughers wier’n buss’n inghelèghd. Op ut stasiejon van Schapenbout wier oek un noodcentrum inghericht en de ghestrande reizughers wier’n deu de plætselukke bevolkieng opghevâng’n meê koffie en wèrme soep. Noe wâs ik die middag nèt op ut ghosmasientje ân ’t riej’n en ènk niks ghemèrkt van eêl die toestand’n. ’T moe nogh â wâ ghewîst zienne. Alle poliesiewægh’ns van Zeeuws-Vlænder’n stông’n op de Sassieng, un traumæ helekopt’r en oek nogh wâ ziek’nautoôs. In de lucht ieng oek nogh un poliesie helekopt’r en ik mæ mæien zonder iets te oôr’n. Toen ânk op un ghegheêv’n oôgh’nblik vanachter de bosjes kwam, zâgh ik dâttet verkeêr stille stong næ richtieng Zelzaete. Noe bèn’k ghelukkugh nie nieuwschierugh inghestèld, mæ toen âtter iemand zei, d’r is un trein ontspoort, most ik d’r oek ut miene van weêt’n. ’T wâs wè un ravæghe zâgh ik op m’n ‘’ tablet ‘’, ik stong d’r bie wieze van spreêk’n bovenop. Ghemakklukker dân op m’n fiets sprieng’n næ de Sassieng. ’T zâgh zwart van ’t volk, je snap togh nie wærâttie âllemæ vandæn komm’n. ‘K kon oek nie næ de Sassieng, je kân âs burghemeêster je ghemeênte toch nie in de steek læt’n. Tweê dâgh’n læter bèn’k oek mær is wîst’n kiek’n. Wâ me wè opviel is dâttie sjaffeur van die locomotief toch nogh gheprobeert æ om de parralelwegh næ de Graaf Jansdiek op te riej’n. Mæ dâs nie ghelukt. Wie âtter schuld èt zull’n ze wè uûtzoek’n, kunn’n ze hliek oek is kiek’n wærom die licht’n soms om niks op rood stæn. Âjje âs vrachtwægh’nsjaffeur dæ dægheluks meê gekonfronteerd oôrt zou je oek wè is deu de rooie licht’n riej’n en ik moe toegheév’n dâ’k ut oek wèllis ghedæn èt’. Op ‘’ rood ‘’ en in de vèrste vèrte gheên trein te bekènn’n. Ghenoegh oôv’r ’t Koeischorre, ik dienk dâ dî ut tweede treinongheval in t Koeischorrewâs, 't ‘eêste wâs volgh’ns mie meê dr. Breda-Vriesman bie toendertied de Melasse. In de ‘’ stad ’’ Terneuzen bedoel ik, èn zudder un beghîn ghemækt meê ut ontvang’n van ‘’ Kroesscheêp’n ‘’. Op de kop van de Noordstræte èn ze nieuwe meerpæl’n ghezet. Noe nog un gheultje ghræv’n en de ‘’ Kween Merrie ‘’ kan komm’n. Van welke kant dâttie moe komm’n, dæ zien ze nogh nie uût. De licht’n van stuurboord en bakboord brânn’n nog nie. Dæ moe nog un kæbeltje næ toe. Er is oek nogh twuûfel of dâ de scheêp’n uût de Noordstræte ghæn komm’n of van d’n Axelsche dam. Doetter dan verschillende ghlæsjes in zou ‘k zo zègh’n en meê die moderne solarverlichtieng èjje toch oek gheên kæbeltje meêr noôdugh. Bie Aad Versteeg’s ‘’ Kapteins Kabine ‘’ in Axel zègh’n ze dæ stuurhut teégh’n, mæ jæ in Terneuzen? Dær èn ze vast wèllâ moderne navieghætie lamp’n ligh’n. Mæ dâs vast te dichtebie. Ronny zou nogh voô kunn’n stell’n om in die ouwe lamp’n ’s ævons un kèsse ân te steêk’n. Zoô âjje weêt buurman komt’r voô mien un spannende tied ân. ’K zit noe nogh te wacht’n op bericht uût Vlissieng’n voô bestrælieng ân un zoôghezègde ouwemann’nkwæl. Ik dienk dâ’k drie mænd’n èlke weekdagh næ ut Admiraal de Ruijter ziekenuûs moet, mær ‘k zien dâ wè zitt’n en ètter ghoeie moed op dâttet ghoed komt. ’K ouw me mær ân Michiel en Luctot et Emergo vast.

Hroet’n Neivel

KOEISCHORRE STORIE (73)

Hoeije morg’n buurman. juli 2015

Noe ghæn zudder in Terneuzen eêlemæ buût’n udder schoen’n loôp’n. Is’tr un raket, ‘’Niew Horeizons’’, voôbie Pluto ghevloôgh’n næ bienæ tiên jær onderwèght te zien ghewîst en die æ wâ fotoos ghemækt. De raket, ze noem’n dâ un sonde, vloôgh op d’n eêste diesendagh van deêze mænd nèst Pluto, un dwèrghplaneet, en wâst’r rond tien voô tweêje (Nederlanse tied) ut dichtstebie. D’n afstand bedroegh toen bienæ twælfduûzenvuûfondert kielomeêt’r. De Niew Horeizons èt in bienæ tien jær tied meêr dan vuûf mieljârd kielomeêt’r afgheleid. Âcht’r z’n bezoek ân Pluto vlieght dâ dienk vèrder deu om rond tweêduûzendzeévenenveértugh ân de ziekant van ons zonnestelsel uût te komm’n. Ut is nie bekènd oftie dan nogh wè werkt, mæ ik dienk dâ’k dân oek wè nie meê zâ wèrk’n. Wâ èttâ noe meê Terneuz’n te mæk’n? Eên van die putt’n die âsze op de foôto ghezienne ènne leêk op un piræt’nschip en zudder noemd’n die put dan mæ d’n Vlieghend’n Ollander. En dæ plâkt’n ze direkt Wullem Dekker ân vast en die zou uût Terneuzen ( Zæmslagh ) ghekomm’n zien. Dus in plèkke van oôv’r de wèreldzeêj’n te doôl’n îstie næ Pluto ghevloôgh’n. Âjje un ghoed gheloôf en un kurke in je kont èt kom je meê deéze verhæl’n un eêl ènde wègh. Dus ’t ghæ âltied un rædsel bluûv’n wær âttie boôt ghebleév’n is. Meschiên is dâ ghezônk’n schip voô Vlissieng’n ut ‘’ Vlieghend Hèrt ‘’ eêlemæ nie. Waarschienluk èn zudder un stik van un næmplæte ghevonn’n wædâ ‘’ Vlieghend’’ op stong, mær ut kan oek van d’n Vieghend’n Ollander ghewîst zien.’T Wâs eêl slecht weer en meschien wè potje mistugh. In dâ weer kun j’ oek ghemâkkelijk ronddoôl’n. Noe is dâ nieuwe loôghoô voô Terneuzen wel un eêl bîtje sjoôvienistugh. Stad Terneuzen en un zeilboôt, ghelukkig is’t âlleênugh bedoeld voô de ‘’stad?’’ en nie voô de kèrn’n. Âsze eêv’n gewacht âdd’n, æn ze Pluto d’r oek bie kunn’n zètt’n. Mæ dâ oôrt ut volghende projekt. Pluto meê de gheannèkseerde ghemeênt’n âs mæn’n d’r rond. Ik dienk dâ Dingeman dæ mær is ghoed oôv’r moe nadiênk’n. Ze bluûv’n mæ ân de wègh timmer’n in Terneuzen, mæ’t bluûft bie timmer’n. Zudder kriegh’n de ghæt’n nie dichtghetimmerd. Is’ter weê eêne op ’t ideé ghekomm’n om un bietstente op de parkieng van ut Schutters’of te zètt’n’ èn wudder â nie ghenoegh trammelant meê dâ Marina Biets? Strèkjes moetter nogh zand bie komm’n en op dâ wæt’r zull’n ze nogh wè eévenjes moet’n wacht’n. Zudder ziên weê ghoed ‘’ Bizzy “ in de ‘’ Stad “. Oek wær’n zudder te vroegh meê udder loôghoô, ând’rs æn ze Pluto in die rienk in ’t Koeischorre kunn’n zètt’n meê alle gheannèkseerde ghemeênt’n d’r rond, dan æjje teminstes un blikvâng’r. Uût ut Koeischrre is niks te vermeld’n, ’t ghæt z’n ghângetje. ’T Is voô de boer’n te droôgh, dus zie je oôverâ van die spuiters op ’t land. Meê un bîtje fantazie zou je dienk’n dâtter walviss’n in de polder uûsvèst’n. De vakansies ziên voô veê mèns’n beghonn’n en dâ kan je ghoed mèrk’n ân d’autoôs die oôv’r de Traktaatwegh riej’n. Die tunnel is toch wè un suûkses en èn wudder toch nogh wâ om trots op te ziên. Zè’n oek nogh ut WeéKæ mantjesviss’n op ’t kanaal ghouw’n., ‘K bèn d’r nie ghewÎst en England is kampioen hoôr’n, ‘k zâgh die mann’n bie Dallinga en stong meê eên van die vissers in de wæterlooziengsruûmte. Die æt ut oôv’r fissieng , ‘k docht nogh kiek næ j’n eigh’n wurm. Â vlugh kwam ik d’r deu m’n tæl’nknobbel âcht’r dâttie van d’n Engelse seleksie was, ‘k èn um dân oek un ghoeie tip gheheév’n en uûteindeluk èn ze dærdeu ghewonn’n. Noe ghæje wè will’n weêt’n wâ voô tip. Noe dâ was nie zoô moeilijk, ‘k ghâf um ut adres van Schoot in Axel en zei, âjje zèght, ‘’ ik èn van Neivel hoôr’n dâjje ier vèrse channelfish kan kriegh’n’’, ghæn ze je wè èlp’n. Die vroegh om vuûfentwintugh pond vis en ze beghreêp’n nie dâttie voô vuûfentwintugh Engelse pond’n besteld’n. Die æ eêl veê channelfish en dærom en z’oek ghewônn’n. Weêt je nogh van die kurke?

Hroet’n Neivel

KOEISCHORRE STORIE (72)

Hoeije morg’n buurman. juni 2015

Buurman noe èmme de tunnelperiode âcht’r ons en kunn’n wudder ons weê op de dæghelukse kost stort’n. In Terneuz’n rommelt ut weê, mæ dâ is nogh noôit ânders ghewîst. ‘K bèn benieuwd oe lank dât ut dæ gæ duûr’n dâsze nie meêr oôv’r stræt’’n, uûsnummers en ghebouw’n ghæn præt’n. Moeje un stræte ènne en je vrægd dâ ân un Terneuzenèr dan vræght tie ‘’ Weet je het havennummer? ‘’ Noe môst ik næ Ronny, næ “ De Vriendschap ‘’, welk nummer zou die ènne? Mær ik æn ghelukkugh un èlder momènt, dus zei ik nummer 0001. Nou zeittie, daar heb ik nog nooit van gehoord. Noe ænk dâ oek beêt’r ân un ouwere Terneuzenèr ghevræghd en nie ân zo’n opghetutt’n. Mæ die